του Σιά Μιέν-ζουν
Εδώ και είκοσι χρόνια, το 10 με 20 τοις εκατό του εισοδήματός μου ξοδεύεται σε βιβλία. Μέσα στο σπίτι μου ότι έχει κάποια αξία είναι βιβλία.
Καθώς δεν έχω οποιαδήποτε σοβαρή φιλοδοξία για να εντρυφήσω σε κάτι ιδιαίτερο, η θεματολογία των βιβλίων που έχω αγοράσει καλύπτει ένα ευρύ φάσμα: θρησκεία, τέχνη, λογοτεχνία, κοινωνιολογία, φιλοσοφία, ιστορία, βιολογία –για κάθε θέμα έχω και από λίγα. Τα πιο πολλά είναι μεταφράσεις λογοτεχνικών έργων διασήμων συγγραφέων από διάφορες χώρες και συλλογές κινέζικης ποίησης και λογοτεχνίας όλων των εποχών. Τα υπόλοιπα είναι επίτομες και εισαγωγές για διάφορα θέματα.
Δεν μ’ αρέσει από άλλους ή από βιβλιοθήκες να δανείζομαι. Θεωρώ ότι βιβλία που έχω δανειστεί δεν μπορούν να ικανοποιήσουν το πάθος μου. Αισθάνομαι ικανοποίηση μόνο όταν το βιβλίο το έχω αγοράσει εγώ. Θα μπορούσε κάποιος να πει, ότι έχω εμμονή με την ιδιοκτησία. Όταν αγοράζω κάποιο καινούριο βιβλίο τότε σε κάθε τόμο βάζω την προσωπική μου σφραγίδα.
Μόλις πάρω ένα βιβλίο στα χέρια μου, πάντα πρώτα διαβάζω τον πρόλογο και μετά τα περιεχόμενα. Αν είναι ολιγοσέλιδο, το διαβάζω αμέσως. Αν είναι ογκώδες τότε, αφού ξεφυλλίσω ένα δύο κεφάλαια, το βάζω στη βιβλιοθήκη μου. Εκτός από τα μυθιστορήματα, ελάχιστα ογκώδη βιβλία έχω διαβάσει ολόκληρα. Βασισμένος μόνο στην εντύπωση που προκλήθηκε τη στιγμή της αγοράς του, μπορώ να ξέρω το περιεχόμενο και την ποιότητα του κάθε βιβλίου. Όπως και το ποίο βιβλίο απ’ όλα έχει αυτό που θέλω. Ωστόσο ποτέ δεν ξέρω ποίο βιβλίο και πότε θα ξεφυλλίσω ή θα διαβάσω. Γι’ αυτό ολοκληρωτικά επαφίεμαι στη διάθεση της στιγμής. Είμαι και εγώ όπως ένας αυτοκράτορας της παλιάς εποχής: τα βιβλία που διαλέγω από τη βιβλιοθήκη μου είναι όπως οι παλλακίδες στο αυτοκρατορικό παλάτι.
Αν και μ’ αρέσει να αγοράζω βιβλία, ωστόσο δεν είμαι ερωτευμένος μ’ αυτά. Όταν διαβάζω πολύ συχνά πάνω στο βιβλίο σημειώνω σκέψεις που θεωρώ σημαντικές. Εάν είναι ένα βιβλίο με παραδοσιακό δέσιμο χρησιμοποιώντας πινέλο κυκλώνω ότι μ’ ενδιαφέρει. Εάν είναι βιβλίο με σύγχρονη βιβλιοδεσία τότε χρησιμοποιώντας κόκκινο μολύβι τραβώ χοντρές γραμμές. Ελάχιστα βιβλία που έχω διαβάσει είναι καθαρά.
Λένε ότι, όσοι λατρεύουν τα ζαχαρωτά και καταλήξουν να εργαστούν σε ζαχαροπλαστείο στο τέλος τα σιχαίνονται. Έτσι και εγώ, από τη στιγμή που ξεκίνησα να δουλεύω σε βιβλιοπωλείο το πάθος μου για τα βιβλία άρχισε να φθίνει. Ωστόσο συχνά χωρίς καμία αντίσταση υποπίπτω στον πειρασμό: θέλω να αγοράσω το ένα ή το άλλο βιβλίο. Ίσως γιατί τελικά, τα ζαχαρωτά τρώγονται και δεν έχει κανένα νόημα να φυλαχτούν, ενώ τα βιβλία μπορούν να αγοραστούν, αλλά ποτέ να μην διαβαστούν και να μείνουν απλώς παρατημένα στο ράφι μιας βιβλιοθήκης…
Από το περιοδικό «Ο Μαθητής» Νο 39, Νοέμβρης 1933
(*) Σιά Μιέν-ζουν / Xia Mianzun (1886-1946). Καθηγητής, συγγραφέας, μεταφραστής και εκδότης. Κατάγεται από μεσοαστική οικογένεια της επαρχίας Zhejiang. Παρόλο που πέτυχε στις εισαγωγικές αυτοκρατορικές εξετάσεις, λίγο πριν αυτές καταργηθούν, ωστόσο τελικά σπούδασε στην Ιαπωνία. Εκεί ήρθε σε επαφή μέσα από ιαπωνικές μεταφράσεις με τη δυτική λογοτεχνία. Δίδαξε εκτός της μέσης και στην ανώτατη εκπαίδευσης.
(Απόδοση από τα κινέζικα Δημήτρης Μπάμπας)
我之于书
夏丐尊
二十年来,我生活费中至少十分之一二是消耗在书上的。我的房子里比较贵重的东西就是书。
我一向没有对于任何问题作高深研究的野心,因之所买的书范围较广,宗教,艺术,文学,社会,哲学,历史,生物,各方面差不多都有一点。最多的是各国文学名著的译本,与本国古来的诗文集,别的门类只是些概论等类的入门书而已。
我不喜欢向别人或图书馆借书。借来的书,在我好象过不来瘾似的,必要是自己买的才满足。这也可谓是一种占有的欲望。买到了几册新书,一册一册地加盖藏书印记,我最感到快悦的是这时候。
书籍到了我的手里,我的习惯是先看序文,次看目录。页数不多的往往立刻通读,篇幅大的,只把正文任择一二章节略加翻阅,就插在书架上。除小说外,我少有全体读完的大部的书,只凭了购入当时的记忆,知道某册书是何种性质,其中大概有些什么可取的材料而已。什么书在什么时候再去读再去翻,连我自己也无把握,完全要看一个时期一个时期的兴趣。关于这事,我常自比为古时的皇帝,而把插在架上的书譬诸列屋而居的宫女。
我虽爱买书,而对于书却不甚爱惜。读书的时候,常在书上把我所认为要紧的处所标出。线装书大概用笔加圈,洋装书竟用红铅笔划粗粗的线。经我看过的书,统体干净的很少。
据说,任何爱吃糖果的人,只要叫他到糖果铺中去做事,见了糖果就会生厌。自我入书店以后,对于书的贪念也已消除了不少了,可是仍不免要故态复萌,想买这种,想买那种。这大概因为糖果要用嘴去吃,摆存毫无意义,而书则可以买了不看,任其只管插在架上的缘故吧。
刊《中学生》第三十九号
(1933年11月)