Ούτε ο πλούτος, ούτε οι πολιτικές διασυνδέσεις, ούτε η πολιτική ισχύς δεν αποτελούν πλέον ασφαλιστικές δικλίδες αν κάποιος επιχειρήσει να διαπράξει κάποια ατασθαλία στην Κίνα του Σι Τζινπίνγκ. Αυτό φαίνεται ότι διαμηνύει στους μεγιστάνες της χώρας του ο Κινέζος πρόεδρος, εντάσσοντας στην εκστρατεία του κατά της διαφθοράς τις συλλήψεις υψηλόβαθμων στελεχών επιχειρήσεων, την υπαγωγή ιδιωτικών επιχειρήσεων στον έλεγχο κρατικών αρχών αλλά και τη μείωση του αριθμού των πλουσίων που θα παρευρεθούν την επόμενη εβδομάδα στις εργασίες του υπό νέα σύνθεση Κοινοβουλίου.
Από τη στιγμή που βρέθηκε στο τιμόνι της Κίνας, ο κ. Σι έθεσε σε προτεραιότητα την τιθάσευση του άκρατου δανεισμού της χώρας και την πάταξη της διαφθοράς. Μάλιστα, η εκστρατεία του κατά της διαφθοράς έχει προσλάβει διαστάσεις διωγμού. Ηδη έχουν συλληφθεί και κρατούνται τουλάχιστον 1,5 εκατ. στελέχη του ΚΚΚ. Το τελευταίο επεισόδιο αυτής της εκστρατείας ήταν η υπαγωγή της ενεργειακής CEFC China Energy σε κρατικό έλεγχο. Τις τελευταίες ημέρες οργίαζαν οι φήμες ότι ο πρόεδρος της εταιρείας Γε Τζιανμίνγκ έχει συλληφθεί και κρατείται από τις Αρχές. Μόλις μία εβδομάδα πριν, το Πεκίνο είχε θέσει υπό τον έλεγχο των ρυθμιστικών αρχών τον ασφαλιστικό όμιλο Anbang και είχε συλλάβει τον ιδρυτή του, Βου Σιαοχουί, με την κατηγορία της απάτης. Η Anbang βρέθηκε στο στόχαστρο του Πεκίνου έπειτα από τη φρενήρη επέκτασή της μέσω εξαγορών ξένων επιχειρήσεων.
Οπως επισημαίνει το Bloomberg, το παράδειγμα των δύο επιχειρηματιών δείχνει ξεκάθαρα πόσο λίγη προστασία προσφέρουν πλέον ο πλούτος και οι διασυνδέσεις στην Κίνα. Σε ό,τι αφορά τον Γε της CEFC, είναι ο άνθρωπος που δρομολόγησε την εξαγορά του 14% της ρωσικής Rosneft και φημιζόταν για τις στενές σχέσεις του με τον κομματικό μηχανισμό. «Τόσο ο Γε όσο και ο Βου είχαν πείσει την κοινή γνώμη της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρηματιών και των ρυθμιστικών αρχών, ότι είχαν σημαντικές πολιτικές διασυνδέσεις», επισημαίνει ο Τρέι Μακάρβερ, συνιδρυτής της TriviumChina, που παρέχει συμβουλές σε επιχειρήσεις. Αλλοι επιχειρηματίες μπορεί να αποφύγουν τη σύλληψη αλλά χάνουν τα πλούτη τους και τις επιχειρήσεις τους. Υπό την πίεση του Πεκίνου, ο Σιάο Γιανχούα, ιδρυτής της χρηματιστηριακής Tomorrow holdings, αναγκάστηκε να εκποιήσει σημαντικό μέρος των περιουσιακών στοιχείων που είχε στον έλεγχό της η εταιρεία του. Κάτι ανάλογο έχει συμβεί, άλλωστε, και με τον όμιλο ΗΝΑ, που αφού εξαγόρασε εμβληματικές επιχειρήσεις της Ευρώπης και των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων και το 10% της Deutsche Bank, πιέζεται συστηματικά από το Πεκίνο και εκποιεί περιουσιακά της στοιχεία για να αποπληρώσει τα χρέη του.
Σύμφωνα με τον Χου Σινγκντού, καθηγητή Οικονομικών στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, για την κινεζική ηγεσία οι πολιτικές διασυνδέσεις δεν έχουν σημασία όταν κάποιος τις έχει κατακτήσει με την επιχειρηματική του δραστηριότητα. Επικαλούμενη, άλλωστε, σχετική έρευνα του κινεζικού ινστιτούτου Hurun, ρεπορτάζ των Financial Times επισημαίνει πόσο μικρότερος θα είναι φέτος ο αριθμός των Κινέζων δισεκατομμυριούχων που θα παρευρεθούν την επόμενη εβδομάδα στις εργασίες της νέας Βουλής. Πρόκειται μόνον για 153 άτομα, όταν στην εναρκτήρια συνεδρίαση της προηγούμενης Βουλής, την πενταετία 2012-2017, είχαν παρευρεθεί 209 Κινέζοι μεγιστάνες. Οπως τονίζει η βρετανική εφημερίδα, από το 2002 έγιναν δεκτοί στο ΚΚΚ επιχειρηματίες του ιδιωτικού τομέα και έκτοτε αυξανόταν διαρκώς η εκπροσώπησή τους τόσο στη Βουλή όσο και στο συμβουλευτικό σώμα που συνήθως συνεδριάζει παράλληλα. Η αυξανόμενη παρουσία τους, όμως, ερχόταν σε αντίθεση με την εκστρατεία του προέδρου Σι κατά της φτώχειας, της ανισότητας και της διαφθοράς. Αν και λιγότεροι αριθμητικά οι μεγιστάνες που θα είναι μέλη του κινεζικού Κοινοβουλίου, συγκεντρώνουν πλούτο κατά 20% μεγαλύτερο από τον πλούτο όσων παρευρέθησαν πέρυσι.
(δημοσιεύτηκε στην εφ. Η Καθημερινή φ. 03.03.2018)