Ο σπουδασμένος στο Χάρβαρντ τεχνοκράτης της κινεζικής οικονομίας Λίου Χε θα είναι πλέον ολοένα και περισσότερο στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσοχής μετά την ομιλία
του την Τετάρτη στο Νταβός της Ελβετίας.
Πέρυσι στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ την Κίνα είχε εκπροσωπήσει ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ. Φέτος, όμως, στο βήμα, ως εκπρόσωπος της Κίνας, ανέβηκε ο οικονομικός
σύμβουλος του προέδρου, Σι Λίου Χε, πράγμα που καταδεικνύει τον σημαίνοντα ρόλο που έχει αρχίσει να παίζει στη λήψη αποφάσεων.
Δοκιμασμένος στα δύσκολα
Ο 65χρονος, που επιβίωσε από την Πολιτιστική Επανάσταση του Μάο, προορίζεται να γίνει ο αρχιτέκτονας του χρηματοπιστωτικού και οικονομικού συστήματος της Κίνας. Στη
χώρα του είναι γνωστή η παρασκηνιακή ανάμειξή του στη χάραξη της πολιτικής και, σύμφωνα με αναλυτές, θεωρείται ο φυσικός διάδοχος του αντιπροέδρου Μα Κάι, ο οποίος
είναι επικεφαλής μιας νέας υπερεπιτροπής, που είναι επιφορτισμένη με τη στενή εποπτεία και τη δραστική αντιμετώπιση κινδύνων που γεννώνται στον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Μάλιστα, όπως είναι γνωστό, ο Κινέζος αντιπρόεδρος προβλέπεται σύντομα να συνταξιοδοτηθεί.
Ο Λίου, ο οποίος διορίστηκε μέλος της 25μελούς Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας τον Οκτώβριο, θα σχεδιάσει τη μετάβαση της κινεζικής οικονομίας προς ένα μοντέλο ανοικτής αγοράς και φιλοδοξεί να καταφέρει να τιθασεύσει τον αχαλίνωτο δανεισμό των περασμένων ετών.
«Ο Λίου θα συνδυάζει τις αντίστοιχες αρμοδιότητες που είχαν στις ΗΠΑ ο Λάρι Σάμερς ως διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου και ο Μπεν Μπερνάνκι ως πρόεδρος της Fed. Επιπλέον, θα είναι ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του προέδρου», σύμφωνα με τον Σεν Τζιαγκουάγκ, επικεφαλής οικονομολόγο για την Ασία στη Mizuho Securities Asia Ltd στο Χονγκ Κονγκ. «Δεν θα επιβλέπει μόνο τις χρηματαγορές, συμπεριλαμβανομένης της νομισματικής πολιτικής, αλλά και τη σχετική δημοσιονομική πολιτική και τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να προωθηθούν».
Ο Λίου είναι ο «εγκέφαλος» πίσω από τις μεταρρυθμίσεις για τον περιορισμό της υπερπροσφοράς και για την απελευθέρωση των αγορών, και θα είναι βασικός διαμορφωτής των οικονομικών πολιτικών που θα ακολουθηθούν τα επόμενα πέντε χρόνια, συμπλήρωσε ο Σεν.
Περισσότερο εξοικειωμένος με παρασκηνιακούς ρόλους στην κινεζική πολιτική, είναι υπεύθυνος της Διεύθυνσης Χρηματοπιστωτικών και Οικονομικών Υποθέσεων του
Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, ο Λίου φέτος στο Νταβός εκπροσώπησε επάξια τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και υπεραμύνθηκε της παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου
εμπορίου. Οταν ο Τραμπ είχε πρωτοεκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ εμφανιζόταν ως ένθερμος υποστηρικτής της παγκοσμιοποίησης.
Ο Λίου Χε θα πρέπει να επιλύσει τον γρίφο του κινεζικού χρέους
Με το κινεζικό χρέος να πλησιάζει το 300% του ΑΕΠ και να αποτελείται κυρίως από ένα σύνθετο πλέγμα επιχειρηματικού και οικιακού δανεισμού, η πρόκληση της κινεζικής
οικονομίας είναι να απεξαρτηθεί από τον υπερβολικό δανεισμό, χωρίς όμως να προκαλέσει ραγδαία πτώση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων. Αυτό θα παρεμπόδιζε την ανάπτυξη της οικονομίας. Ο Τζέιμς Στεντ, συγγραφέας για την κινεζική οικονομία και πρώην στέλεχος διαφόρων κινεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, θεωρεί βέβαιο ότι ο
Λίου Χε θα παίξει αποφασιστικό ρόλο στη χάραξη της οικονομικής στρατηγικής, ανεξαρτήτως της θέσης που θα αναλάβει.
Πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι ήταν ο συντάκτης μιας ανώνυμης επιστολής που δημοσιεύτηκε στη «Λαϊκή Ημερησία» τον Μάιο του 2016, υποστηρίζοντας ότι η Κίνα πρέπει να λύσει τα προβλήματά της με τα κόκκινα δάνεια και να αντιμετωπίσει τους κινδύνους από τον υπερδανεισμό. «Για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, ο Λίου είναι το πρόσωπο πίσω από την επιστολή», σύμφωνα με επισκέπτη καθηγητή του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ. «Ποτέ δεν κρύβει κάτω από το χαλί τα προβλήματα και τις δυσκολίες της κινεζικής οικονομίας».
Κανείς, βέβαια, δεν μπορεί να ξέρει αν ο Λίου θα διορισθεί πρόεδρος της εποπτεύουσας οικονομικής αρχής, αλλά, κατά πάσα πιθανότητα, θα ηγείται άτυπα των διαβουλεύσεων
εντός της. Ο Λίου εισήχθη στα τέλη του 1970 στο Πανεπιστήμιο Ρένμιν του Πεκίνου και ειδικεύτηκε στη βιομηχανική οικονομία, σύμφωνα με βιογραφικό του στο πρακτορείου
ειδήσεων Xinhua. Συνέχισε με σπουδές για τις επιχειρήσεις και το εμπόριο στο University of South Orange του Νιου Τζέρσεϊ και στη συνέχεια πήγε στο Χάρβαρντ, όπου
απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο στη δημόσια διοίκηση.
Πρώην στρατιώτης και βιομηχανικός εργάτης, που στάλθηκε στα βορειοανατολικά της Κίνας στη διάρκεια της Πολιτισμικής Επανάστασης του 1966-1976, ο Λίου συμμετείχε στον σχεδιασμό του πενταετούς πλάνου για την οικονομία. Μεγάλο μέρος της καριέρας του το πέρασε στην Κρατική Επιτροπή Σχεδιασμού, που στο παρελθόν καθόριζε στις τιμές όλων των προϊόντων. Ο Λίου έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση ενός ανοικτού διαύλου μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών, καθώς, όταν οι διεθνείς αγορές κατέρρεαν στη διάρκεια της αμερικανικής χρηματοπιστωτικής κρίσης, ήταν ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των ιθυνόντων της αμερικανικής οικονομίας και των ανώτατων πολιτικών στελεχών στην Κίνα.
(δημοσιεύτηκε στην εφ. Η Καθημερινή φ. 28.01.2018)