του CADE METZ /THE NEW YORK TIMES
Τον Ιούλιο η Κίνα παρουσίασε το σχέδιο με το οποίο φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε κορυφαία δύναμη παγκοσμίως στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και να δημιουργήσει έναν κλάδο της οικονομίας της αξίας 150 δισ. δολαρίων έως το 2030.
Για τους επαγγελματίες της τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ, η ανακοίνωση του Πεκίνου, έκτασης 28 σελίδων όσον αφορά στην αγγλική του μετάφραση, ερμηνεύτηκε ως αμφισβήτηση της πρωτοκαθεδρίας της Αμερικής σε αυτόν τον τομέα. Περιγράφει το επιθετικό σχέδιο της κινεζικής κυβέρνησης να χειριστεί την τεχνητή νοημοσύνη σαν τη δική της εκδοχή του «Απόλλων 11», σαν μια προσπάθεια να τονώσει την εθνική της υπερηφάνεια και να δώσει ώθηση σε τεχνολογικά επιτεύγματα που θα θέσουν νέες προτεραιότητες.
Η παρουσίαση του κινεζικού σχεδίου είχε κοινά στοιχεία με τα σχέδια που είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση Ομπάμα από τα τέλη του 2016 για το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης.
«Είναι σημαντικό να δούμε πώς η τεχνητή νοημοσύνη εξελίχθηκε σε άμεση προτεραιότητα της κινεζικής ηγεσίας και πόσο γρήγορα έχουν προχωρήσει τα πράγματα σε αυτόν τον τομέα», σχολιάζει η Eλσα Κάνια, συνεργάτρια του Κέντρου Νέας Αμερικανικής Ασφάλειας, η οποία βοήθησε στη μετάφραση της κινεζικής ανακοίνωσης και παρακολουθεί τις ενέργειες της Κίνας σε αυτόν τον τομέα. Οπως τονίζει η ίδια, «φαίνεται ότι τα σχέδια των ΗΠΑ, που ανακοινώθηκαν το 2016, έδωσαν την έμπνευση και την ώθηση για τη δημιουργία του κινεζικού προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης».
Ωστόσο, έξι μήνες έπειτα από αυτό το κινεζικό σχέδιο, που φαίνεται να αντιγράφει το αντίστοιχο της κυβέρνησης Ομπάμα, οι ειδικοί της τεχνητής νοημοσύνης και των επιστημών στις ΗΠΑ επισημαίνουν ότι υπό τον Ντόναλντ Τραμπ ο Λευκός Οίκος δεν έχει κάνει πολλά για να προχωρήσει ένα βήμα πιο πέρα το πρόγραμμα του προκατόχου του.
Σύμφωνα με τον Τιμ Χουάνγκ, στέλεχος κατά το παρελθόν στον τομέα τεχνητής νοημοσύνης της Google και σήμερα διευθυντή του Τμήματος Ηθικής και Διακυβέρνησης της πρωτοβουλίας για την τεχνητή νοημοσύνη, η επιστημονική και τεχνολογική κοινότητα «περιμένει ακόμα τον Λευκό Οίκο να την κατευθύνει».
Η Κίνα στρέφεται στην τεχνητή νοημοσύνη σε μια κρίσιμη στιγμή για την ανάπτυξη της σχετικής τεχνολογίας και ενώ αρχίζει να εξανεμίζεται το προβάδισμα που είχαν οι ΗΠΑ στον τομέα. Η τεχνητή νοημοσύνη αφορούσε περισσότερο τη μυθοπλασία παρά την επιστήμη.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, έχει σημειωθεί εντυπωσιακή πρόοδος στον κλάδο, που έχει ωθήσει ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Silicon Valley, του Ντιτρόιτ, αλλά και την Κίνα να επενδύσουν δισ. δολάρια σε οτιδήποτε σχετικό: από τα αυτόνομα αυτοκίνητα μέχρι τις οικιακές συσκευές που αντιδρούν στην ανθρώπινη ομιλία. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει εξελιχθεί σε σημαντικό τμήμα της αμυντικής πολιτικής. Απασχολεί τόσο τους στρατιωτικούς όσο και τα μέλη της επιστημονικής κοινότητας ο βαθμός αυτονομίας που μπορεί να δοθεί σε όπλα που έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν ανεξάρτητα.
Για πολλούς λόγους, πάντως, όπως ο φόβος ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα μειώσει τον αριθμό των ξένων μηχανολόγων που θα γίνονται δεκτοί στις ΗΠΑ, μεγάλο μέρος της σχετικής έρευνας υλοποιείται στο Τορόντο, στο Λονδίνο και στο Πεκίνο.
Μεγάλη αγορά με πολλές ανάγκες
Διαρκώς αυξάνεται ο αριθμός Κινέζων ειδικών που ασχολούνται με την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης. Μάλιστα, ορισμένοι εξ αυτών θεωρούν ότι είναι πλέον ρεαλιστικό να κατακτήσει η Κίνα το προβάδισμα στον κλάδο. Σύμφωνα με τον Κάι Φου Λι, πρώην στέλεχος των Microsoft και Google και νυν επικεφαλής κινεζικής εταιρείας που επενδύει στην τεχνητή νοημοσύνη, «χάρη στον διαρκή πειραματισμό και στο μέγεθος της αγοράς, η Κίνα εξελίσσεται σε μία από τις ισχυρότερες χώρες στον τομέα, αν όχι η ισχυρότερη». Απηχώντας την πολιτική που χάραξε η κυβέρνηση Ομπάμα, το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να αυξήσει κατά πολύ τη χρηματοδότηση για την έρευνα στην τεχνητή νοημοσύνη και να προσελκύσει περισσότερους ερευνητές στον κλάδο. Οπως αναφέρουν στελέχη της κυβέρνησης Ομπάμα και του Πεκίνου, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να γίνει αυτό. Πρώτον, να εκπαιδεύσει περισσότερους νέους στην τεχνολογία και, δεύτερον, να προσλάβει ειδικούς από άλλες χώρες. Δεν είναι σαφές τι κεφάλαια δαπανά η Κίνα για τη σχετική έρευνα. Μια κινεζική περιφέρεια, πάντως, έχει δεσμευθεί να επενδύσει 5 δισ. δολάρια στον κλάδο, ενώ το Πεκίνο έχει δεσμεύσει δύο δισ. δολάρια για την ανάπτυξη πάρκου τεχνητής νοημοσύνης στην κινεζική πρωτεύουσα. Η Νότιος Κορέα έχει δεσμεύσει ένα δισ. δολάρια για τον ίδιο σκοπό. Ο Καναδάς, που ήδη διαθέτει μεγάλη κοινότητα ερευνητών στον τομέα, έχει δεσμεύσει 125 εκατ. δολάρια εν μέρει για να προσελκύσει νέα ταλέντα από άλλες χώρες.
Την προηγούμενη πενταετία, οι αμερικανικές εταιρείες, όπως οι Google, Microsoft, Amazon και Facebook, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πρόοδο που σημειώθηκε στον τομέα. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι βοηθούν τις ΗΠΑ να διατηρήσουν το προβάδισμα στον κλάδο. Μπορούν, αντιθέτως, να προσλαμβάνουν ειδικούς χωρίς να τους απασχολούν απαραιτήτως στις ΗΠΑ. Ο Τζέφρι Χίντον, για παράδειγμα, που διέπρεψε στον κλάδο, μετακόμισε προσφάτως στο Τορόντο, όπου εποπτεύει ένα νέο εργαστήριο της Google. Πέρυσι προσέλαβε έναν Ιρανό ερευνητή στον οποίο δεν έδωσαν βίζα οι ΗΠΑ.
(Δημοσιεύτηκε στην εφ. New York Times , η ελληνική μετάφραση δημοσιεύτηκε στην εφ. Η Καθημερινή 19.02.2018)