του Jonathan Fenby /The Guardian
Παρότι ΗΠΑ και Κίνα δεν επιθυμούν μια σύρραξη στον Ειρηνικό, καμία από τις δύο χώρες δεν προτίθεται να υποχωρήσει. Την ίδια ώρα, η ένταση στις σχέσεις Πεκίνου - Τόκιο και οι απρόβλεπτες εξελίξεις στη Βόρεια Κορέα σημαίνουν ότι η ζωτικής σημασίας περιοχή θα συνεχίσει να αποτελεί θρυαλλίδα πολέμου.
Η Κίνα θεωρεί ότι η παρουσία αμερικανικού στόλου στη νήσο Οκινάουα της νότιας Ιαπωνίας και η αδιάσπαστη αλυσίδα ναυστάθμων, την οποία διαθέτει η Ουάσιγκτον, από την Ταϊβάν, τις Φιλιππίνες μέχρι και τη Νότια Κορέα, αποτελούν απειλές υπερβολικά κοντά στα σύνορά της. Υπό αυτές τις συνθήκες, το σύνδρομο περικύκλωσης, το οποίο βιώνει το Πεκίνο, και η έμφαση στην ανάπτυξη των ναυτικών του δυνάμεων δεν πρέπει να προκαλούν την παραμικρή έκπληξη. Στρατηγικοί αναλυτές στην Κίνα κάνουν λόγο για ανάσχεση της αμερικανικής ισχύος, επαναφέροντας στο προσκήνιο παρωχημένη γεωπολιτική ορολογία της εποχής του Ψυχρού Πολέμου.
Η κινεζική επέκταση στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και οι επιχωματώσεις βραχονησίδων και υφάλων εντάσσονται σε αυτή την προσπάθεια ενίσχυσης των προκεχωρημένων γραμμών άμυνας, απέναντι στο πάντα ετοιμοπόλεμο Ναυτικό των ΗΠΑ.
Στα χρόνια της εκρηκτικής οικονομικής της ανάπτυξης, η Κίνα ήταν ικανοποιημένη να αφήνει στις ΗΠΑ τον ρόλο του ελεγκτή της περιφερειακής ασφάλειας, εστιάζοντας στην ενίσχυση των εξαγωγών και ακολουθώντας τη συμβουλή του πάλαι ποτέ ηγέτη της, Ντενγκ Χσιάο Πινγκ: «Κρύβε την ισχύ σου και περίμενε».
Σήμερα, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ εκτιμά πως η ώρα είναι κατάλληλη. Ο Σι, ο ισχυρότερος ηγέτης της Κίνας μετά τον Μάο Τσετούνγκ, διαμορφώνει νέο δόγμα εξωτερικής πολιτικής, με στόχο την προβολή της κινεζικής ισχύος, αρχικά σε περιφερειακό και αργότερα σε διεθνές επίπεδο.
Οι φιλοδοξίες αυτές της κινεζικής ηγεσίας ανησυχούν την Ουάσιγκτον, όπου μερίδα της αμερικανικής κυβέρνησης ασκεί πιέσεις στον πρόεδρο Ομπάμα για αυστηρότερη στάση απέναντι στο Πεκίνο.
Οι επιλογές του Λευκού Οίκου
Ο Λευκός Οίκος, όμως, επέλεξε να κωφεύσει στις εκκλήσεις των υπουργείων Εξωτερικών, Αμυνας και Εμπορίου, επιλέγοντας να προχωρήσει σε προσπάθεια φιλικής διαχείρισης της σχέσης με την Κίνα, η οποία θα περνούσε μέσα από την επιχείρηση γοητείας του Μπαράκ Ομπάμα –και της συζύγου του, Μισέλ– με αποδέκτες το προεδρικό ζεύγος της Κίνας. Τον τελευταίο μήνα, όμως, ο Μπαράκ Ομπάμα αποφάσισε να επιτρέψει στους υφισταμένους του κάποιο βαθμό ανεξαρτησίας, σκληραίνοντας τη στάση του απέναντι στο Πεκίνο.
Η αποστολή της φρεγάτας «Λάσεν» σε αμφισβητούμενη θαλάσσια ζώνη της Θάλασσας της Νότιας Κίνας αποτελεί πρωτοβουλία μικρής εμβέλειας, παρά τις πρόσφατες εκτιμήσεις δυτικών επιτελικών αξιωματικών ότι ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα μπορούσε να ξεκινήσει με μία τέτοια μικρή πρόκληση.
Η σημασία της, πάντως, είναι πολύ μεγαλύτερη από έναν απλό διάπλου, σηματοδοτώντας την αμερικανική πρόθεση για διατήρηση του status quo απέναντι στις κινεζικές προσπάθειες εξάπλωσης της επιρροής του Πεκίνου.
(η απόδοση στα ελληνικά δημοσιεύτηκε στην εφ. Η Καθημερινή 22.11.2015)