Μέσα στους τελευταίους 12 μήνες κι ενώ η ανάπτυξη στην Κίνα επιβραδύνεται, η κεφαλαιοποίηση της κινεζικής αγοράς μετοχών αυξήθηκε κατά 6,5 τρισ. δολάρια, ποσό που όπως σχολιάζει χαριτολογώντας το Bloomberg, αρκεί για να τυλίξει τον πλανήτη με χαρτονομίσματα των 100 δολαρίων. Οι αισιόδοξοι ευελπιστούν πως το Πεκίνο θα λάβει τα μέτρα του για να διατηρήσει την άνοδο της κινεζικής αγοράς, αλλά οι απαισιόδοξοι επισημαίνουν πως ο καλπασμός των μετοχών στην κινεζική αγορά μοιάζει να υπερβαίνει και τη φούσκα των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας στις ΗΠΑ και πολλοί αναλυτές της αγοράς μιλούν ανοικτά για «φούσκα» και προεξοφλούν κακό τέλος.
Σε μια περίοδο που η κινεζική οικονομία σημειώνει τον χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων 25 ετών, καθώς το πρώτο τρίμηνο του 2015 περιορίστηκε σε 7% και εκτιμάται ότι έχει επιβραδυνθεί περαιτέρω κατά το β΄ τρίμηνο, κερδοσκόποι από την ενδοχώρα της Κίνας έχουν δανειστεί το ρεκόρ των 348 δισ. δολαρίων για να στοιχηματίσουν σε μεγαλύτερα κέρδη. Η Credit Suisse εκτιμά πως το 6% ώς 9% της κεφαλαιοποίησης στην κινεζική αγορά χρηματοδοτείται από πιστώσεις αλλά το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν πενταπλάσιο από τον αντίστοιχο στις αγορές του ανεπτυγμένου κόσμου. Και όπως σχολιάζει σχετικό ρεπορτάζ του περιοδικού Economist, η παρουσία τόσο μεγάλης μόχλευσης σημαίνει πως μια διόρθωση θα είναι απότομη.
Την ίδια στιγμή καινούργιοι επενδυτές αγοράζουν μετοχές με έναν άνευ προηγουμένου ρυθμό. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2015 υπολογίζεται ότι άνοιξαν 8 εκατομμύρια νέες επενδυτικές μερίδες και 4,4 εκατ. μέσα στην τελευταία εβδομάδα του Μαΐου. Σε ό,τι αφορά δε τον λόγο της τιμής προς τα κέρδη (p/e) για τις περισσότερες μετοχές έχει εκτιναχθεί στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων πέντε ετών. «Εχουμε μια θαυμάσια φούσκα στα χέρια μας» σχολιάζει ο Μάικλ Εβρι της Rabobank International στο Χονγκ Κονγκ, που παραδέχεται ότι υπάρχουν δυνατότητες για κέρδη βραχυπρόθεσμα αλλά εκφράζει φόβους ότι «δεν θα έχει καλό τέλος». Κι ενώ τη Δευτέρα ο βασικός δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης εκτινάχθηκε στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων επτά ετών, αργά χθες το βράδυ μετά το κλείσιμο της Wall Street αναμενόταν να ανακοινώσει ο διεθνής οίκος αξιολόγησης MSCI αν θα τοποθετήσει τους δείκτες της κινεζικής αγοράς στις ώριμες αγορές.
Ο βασικός δείκτης του χρηματιστηρίου της Σεντζέν, που αποτελείται κυρίως από εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, έχει σχεδόν τριπλασιάσει την αξία του μέσα στο τελευταίο έτος ενώ ο δείκτης ChiNext, το κινεζικό ανάλογο του Nasdaq, αποτιμάται σήμερα σε 140 φορές τα κέρδη του περασμένου έτους. Καμία άλλη αγορά μετοχών δεν έχει σημειώσει τέτοια άνοδο (σε δολάρια) μέσα σε χρονικό διάστημα μόλις 12 μηνών. Σύμφωνα, πάντως, με στοιχεία του ΔΝΤ, το 1989 όταν κορυφωνόταν η άνοδος του χρηματιστηρίου της Ιαπωνίας, η κεφαλαιοποίηση της ιαπωνικής αγοράς έφθανε στο 145% του ιαπωνικού ΑΕΠ, ενώ στην Κίνα δεν υπερβαίνει το 87% του κινεζικού ΑΕΠ. Ο δείκτης ChiNext αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 10% του κινεζικού ΑΕΠ. Εξάλλου, ο Dow Jones σημείωνε συνεχή άνοδο επί πέντε συναπτά έτη πριν από το κραχ του 1929 έχοντας αυξήσει την αξία του κατά περισσότερο από 200%.
Η κινεζική αγορά των 9,7 τρισ. δολαρίων ενισχύεται από ένα κύμα νέων πωλήσεων μετοχών. Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, οι εταιρείες της κινεζικής ενδοχώρας έχουν αντλήσει τουλάχιστον 56 δισ. δολάρια φέτος. Σε ό,τι αφορά, πάντως, τη στήριξη του Πεκίνου, ο Ζου Ξιατσουάν, επικεφαλής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, που έχει μειώσει τα επιτόκια του γουάν τρεις φορές από τον Νοέμβριο, έχει ταχθεί υπέρ των επενδύσεων σε μετοχές ως τρόπο για να τονωθεί η οικονομία.
(Η ελληνική μετάφραση δημοσιεύθηκε στην εφ. Η Καθημερινή, 10.06.2015 )