Μεγάλες προσπάθειες, τόσο σε διπλωματικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο, πραγματοποιεί η Κίνα για να ικανοποιήσει τις αυξανόμενες ενεργειακές της ανάγκες. Τις προθέσεις του αποκάλυψε την Τετάρτη το Πεκίνο, μετά τη συμφωνία διάρκειας τριάντα ετών με τη Ρωσία για παροχή φυσικού αερίου. Την ίδια στιγμή, η Κίνα βρίσκεται εμπλεκόμενη σε διένεξη με το Βιετνάμ για μία κινεζική πετρελαϊκή πλατφόρμα στη διαφιλονικούμενη νότια Σινική Θάλασσα. Τα δύο γεγονότα ενέχουν διαφορετική πολιτική δυναμική. Η συμφωνία με τη Ρωσία απηχεί τις στενότερες οικονομικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, ενώ η αντιπαράθεση με το Βιετνάμ υπογραμμίζει την αυξανόμενη ένταση μεταξύ των πάλαι ποτέ ψυχροπολεμικών συμμάχων. Αμφότερες οι εξελίξεις όμως αποδεικνύουν την επεκτατική προσέγγιση του Πεκίνου στον τομέα της ενέργειας, μια πολιτική και οικονομική στρατηγική με σοβαρές επιπτώσεις για όλο τον κόσμο. Καθώς η οικονομία της αναπτύχθηκε ταχύτατα την τελευταία δεκαετία, οι ενεργειακές προσπάθειες της Κίνας ήρθαν να κυριαρχήσουν στις παγκόσμιες αγορές. Η διογκούμενη κατανάλωσή της βοήθησε στην εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου σε διεθνές επίπεδο στα μέσα της δεκαετίας του 2000.
Οι ανάγκες της αχανούς χώρας αποτέλεσαν πηγή ζωής για τους παραγωγούς άνθρακα, που υπέφεραν από τη φθίνουσα ζήτηση στις ΗΠΑ και τις άλλες βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες. Μεταξύ των ταχύτερα αναπτυσσόμενων εισαγωγέων φυσικού αερίου, η Κίνα υποχρεώθηκε να εδραιώσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία για να διαφοροποιήσει τις προμήθειές της, καθώς και να επενδύσει στην εξόρυξη στις ΗΠΑ αλλά και στους σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αυστραλία. Η Κίνα έχει αυτήν τη στιγμή δραστηριότητα, επενδύσεις και κυοφορούμενα σχέδια στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Νότια και τη Βόρεια Αμερική.
«Η δυναμική ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας και η ενεργειακή της ανάπτυξη αναδιαμορφώνουν τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας και τόσο οι οικονομικές όσο και οι στρατηγικές επιπτώσεις βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη», λέει ο Μάρκ Τζ. Φίνλεϊ, γενικός διευθυντής της ΒΡ για τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας. Η αλλαγή υπήρξε εξαιρετικά γρήγορη. Η Κίνα χρησιμοποιούσε τη μισή ενέργεια σε σχέση με τις ΗΠΑ το 2000. Εννέα χρόνια αργότερα, ξεπέρασε τις ΗΠΑ στη θέση του μεγαλύτερου χρήστη ενέργειας παγκοσμίως και πέρυσι εκτόπισε την Αμερική από την πρώτη θέση της λίστας με τους εισαγωγείς πετρελαίου στον κόσμο. Η Κίνα τώρα καταναλώνει τόσο άνθρακα όσο όλος ο κόσμος μαζί. Οι κινεζικές εκπομπές χημικών αερίων, που συνδέονται σύμφωνα με τους επιστήμονες με την υπερθέρμανση του πλανήτη, ξεπέρασαν στο παρελθόν εκείνες των ΗΠΑ πριν από μία δεκαετία και έκτοτε συνεχίζουν να αυξάνονται.
Η Κίνα τώρα δεν έχει άλλη εναλλακτική παρά να κοιτάξει πέραν των συνόρων της για τις ενεργειακές της ανάγκες. Ενώ πέρυσι κατανάλωνε 10,1 εκατ. βαρέλια πετρέλαιο την ημέρα (το ένα ένατο της παγκόσμιας κατανάλωσης) η χώρα παρήγε μόλις 4,2 εκατ. την ημέρα, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του OPEC. Η Κίνα έχει ανάμεικτες επιδόσεις στην offshore εξόρυξη και αποδεικνύεται μάλλον αργή στην ανάπτυξη σχιστολιθικού αερίου, αν και οι ειδικοί της κυβέρνησης σε θέματα ενέργειας δηλώνουν αισιόδοξοι για τα συνολικά αποθέματα στη χώρα. Οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι θα χρειαστούν πέντε έως δέκα χρόνια προτού αρχίσουν να παράγονται σοβαρά αποθέματα αερίου και ακόμη και τότε οι ποσότητες θα είναι ισχνές σε σχέση με τις ανάγκες της χώρας.
(ελληνική μετάφραση εφ. Η Καθημερινή, 23.05.2014)