του Minxin Pei (*)
Από τότε που αναρριχήθηκε στο ανώτατο αξίωμα του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος τον Νοέμβριο του 2012, ο Σι Τζινπίνγκ μπερδεύει τους παρατηρητές. Ενώ η πολιτική του στρατηγική περιλαμβάνει τον έλεγχο του ΚΚΚ στην ιδεολογία, την καταπολέμηση της κρατικής διαφθοράς, την καταστολή των αντιφρονούντων και την προάσπιση μίας πιο εθνικιστικής εξωτερικής πολιτικής, ανακοίνωσε ένα ασυνήθιστα δυναμικό σχέδιο οικονομικών μεταρρυθμίσεων. Ο κόσμος σύντομα θα ανακαλύψει το εάν ο πολιτικός συντηρητισμός του Σι σκοπό έχει να διευκολύνει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Έχοντας περάσει το 2013 εδραιώνοντας τη θέση του και προετοιμάζοντας την ατζέντα του, αυτό τον χρόνο ο Σι θα πρέπει να κάνει όσα υποσχέθηκε και να αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί την εξουσία το ίδιο εύκολα όπως όταν την ανέλαβε. Η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από τρεις μεγάλες προκλήσεις. Η πρώτη πρόκληση για τον Σι το 2014 είναι αδιαμφισβήτητα η εφαρμογή του πακέτου των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, που έχει προκαλέσει ενθουσιασμό αλλά και σκεπτικισμό από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε τον περασμένο Νοέμβριο. Οι αισιόδοξοι δείχνουν στους φιλόδοξους στόχους του πακέτου ως απόδειξη για τη δέσμευση του Ξι να επιβάλει τις μεταρρυθμίσεις, ενώ οι επικριτές εφιστούν την προσοχή στην αοριστία του και την έλλειψη συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος.
Προκειμένου να διαψεύσει τους επικριτές , ο Σι πρέπει να μετατρέψει τη ρητορική σε πολιτική και την πολιτική σε χειροπιαστά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ξεκινήσει το καινούριο έτος εφαρμόζοντας μεταρρυθμίσεις που απαιτούν μόνο διοικητικές ενέργειες όπως να δοθούν άδειες σε ιδιωτικές τράπεζες και να διευκολυνθεί ο ανταγωνισμός απομακρύνοντας τα εμπόδια για τις ιδιωτικές εταιρείες.
Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση την οποία αντιμετωπίζει ο Σι είναι να συνεχίσει την ιδιαίτερα δημοφιλή και ιδιαίτερα επικίνδυνη εκστρατεία του κατά της διαφθοράς. Ο μόνος τρόπος για τον ίδιο να κάνει τη γραφειοκρατία να συμμορφωθεί με την ατζέντα του είναι με την απειλή των διώξεων. Αλλά αυτή η στρατηγική θα είναι δύσκολο να εφαρμοστεί. Μία εκστρατεία κατά της διαφθοράς που στοχοποιεί πολλούς κινέζους αξιωματούχους θα οδηγήσει σε αποξένωση, δυσαρέσκεια και διχασμό στην κυβερνώσα ελίτ. Το πραγματικό τεστ για τις προθέσεις του Σι θα είναι η δίωξη ή μή του Ζου Γιονγκάνγκ, πρώην στελέχους του ΚΚΚ. Σύμφωνα με επίσημες αναφορές, η «θηλιά» του Σι σφίγγει γύρω από τον Ζου μετά τη σύλληψη πρώην συνεργατών του.
Η τρίτη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο Σι είναι να αποφύγει την περιττή σύγκρουση με την Ιαπωνία. Η πρόσφατη ανακοίνωση της Κίνας για μία Ζώνη Ταυτοποίησης Αεροπορικής Άμυνας, που καλύπτει τα διαφιλονικούμενα νησιά Σενκάκου / Ντιαογιού και η επίσκεψη του ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε στο μνημείο Γιασουκούνι, δείχνουν ότι οι ήδη τεταμένες σχέσεις θα συνεχίσουν την καθοδική τους πορεία. Ο Σι και οι σύμβουλοί του δεν θα πρέπει να πιστέψουν ότι μία τέτοια σύγκρουση θα ενισχύσει τη θέση τους στο εσωτερικό της Κίνας. Η Ιαπωνία με την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών θα προκαλέσει μία ταπεινωτική στρατιωτική ήττα στην Κίνα. Με το πολιτικό του μέλλον να εξαρτάται από την ικανότητά του να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται ο Σι είναι μία καταστροφική περιπέτεια στην εξωτερική πολιτική. Το διακύβευμα είναι μεγάλο για τον Σι και την Κίνα το 2014. Αυτό σημαίνει ότι το διακύβευμα είναι μεγάλο και για τον υπόλοιπο κόσμο.
*Ο Minxin Pei είναι καθηγητής Κυβερνητικής στο κολέγιο Claremont McKenna.
(ελληνική μετάφραση tovima.gr, Το Βήμα, The Project Syndicate 08/01/2014)