του Ian Bremmer /The New York Times
Ακόμα και στις καλύτερες ημέρες, οι ηγέτες της Κίνας αποστρέφονται το ρίσκο. Ετσι, όταν ξέσπασαν διαμαρτυρίες κατά της λογοκρισίας, στις 7 Ιανουαρίου, και εξαπλώθηκαν γρήγορα στον κυβερνοχώρο, το κράτος διακήρυξε ότι «το κόμμα έχει τον απόλυτο έλεγχο στα ΜΜΕ, και αυτή η αρχή είναι ακλόνητη». Ετσι έλεγε ένα «επείγον σημείωμα» από την Κεντρική Υπηρεσία Προπαγάνδας.
Για να διατηρήσουν το μονοπώλιο του ελέγχου της πολιτικής εξουσίας σε μια χώρα με ραγδαίες οικονομικές αλλαγές, με μια ταχύτατα αυξανόμενη μεσαία τάξη και με τις όλο και μεγαλύτερες προσδοκίες που δημουργούν αυτά, οι αξιωματούχοι του κόμματος θα κάνουν ό,τι μπορούν για να παρακολουθήσουν και να διαχειριστούν την ροή των πληροφοριών εντός της χώρας, και εκτός των συνόρων της.
Το 2013, νέοι ηγέτες θα επιχειρήσουν να επαναβεβαιώσουν τον έλεγχο, σε μια εποχή όπου ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός Κινέζων πολιτών χρησιμοποιούν μοντέρνα εργαλεία επικοινωνίας για να απαιτήσουν καλύτερη διακυβέρνηση και περισσότερες ελευθερίες.
Η μάχη της Κίνας με την πληροφόρηση δεν πρόκειται να οδηγήσει σε μια αναμέτρηση όπως στην πλατεία Τιανανμέν. Ούτε είναι πιθανόν να επηρεάσει την βραχυπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Και όμως, η προσπάθεια της κυβέρνησης να διατηρήσει τον έλεγχο της πληροφόρησης θα έχει δύο σημαντικές βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις για την Κίνα, και για τον κόσμο.
Θα καθυστερήσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η Κίνα, η οποία θα γίνει σύντομα η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, προκειμένου να περάσει στο επόμενο στάδιο της ανάπτυξής της. Και θα ενθαρρύνει τους ηγέτες της Κίνας να εκτρέψουν την λαϊκή οργή προς τους ξένους, με πιο κατηγορηματικό - και κάποιες φορές πιο επιθετικό - τρόπο στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία.
Οι ηγέτες της Κίνας έχουν ανάγκη να δημιουργήσει η οικονομία της χώρας αρκετές θέσεις εργασίας για να ικανοποιηθούν οι αυξανόμενες προσδοκίες των όλο και περισσότερων αποφοίτων πανεπιστημίων. Αυτοί είναι και οι πιο δραστήριοι στο Ιντερνετ, εκείνοι που όλο και περισσότερο εκφράζουν την γνώμη τους και παίρνουν μέρος σε δημόσιες συζητήσεις.
Ο φόβος της λαϊκής οργής αυτών και άλλων μπορεί να οδηγήσει τους ηγέτες της Κίνας προς μια πιο επιθετική εξωτερική πολιτική. Τον τελευταίο χρόνο, είδαμε αυξανόμενες εντάσεις ανάμεσα στην Κίνα, το Βιετνάμ, και τις Φιλιππίνες για εδαφικές διεκδικήσεις στην πλούσια σε ενεργειακούς πόρους Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Είδαμε επίσης μια όλο και πιο εχθρική αντιπαράθεση με την Ιαπωνία για τα διαφιλονικούμενα νησιά στην Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας. Η εθνικιστική ρητορική είναι σε άνοδο σε όλες αυτές τις χώρες.
Ο,τι και αν συμβεί στην πολιτική της, επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο χρειάζονται πρόσβαση στις αγορές της Κίνας. Η πιο δυναμική εμπορικώς περιοχή παγκοσμίως χρειάζεται μια σταθερή Κίνα για να διατηρήσει ένα ειρηνικό status quo.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον πρέπει να ανησυχούμε ότι η Κίνα έχει γίνει η αναδυόμενη αγορά με τις λιγότερες πιθανότητες να αναπτυχθεί σε έναν προβλέψιμο δρόμο. Το 2013, θα γίνει ακόμη πιο εμφανές ότι η ολοένα και πιο ελεύθερη ροή ιδεών και πληροφοριών εντός της Κίνας - και το άγχος που προκαλεί στους ηγέτες της - έχει γίνει μία από τις πιο σημαντικές εν εξελίξει καταστάσεις στον κόσμο.
Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ προωθεί με ζέση αυτό που παρουσιάζει σαν «κινέζικο όνειρο». Ισως ανακαλύψει γρήγορα ότι ένα τέτοιο όνειρο σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία μπορεί να βρίσκεται ήδη πέρα από τον έλεγχο του κόμματος.
* Ο Ιαν Μπρέμερ/Ian Bremmer είναι πρόεδρος του Eurasia Group και συγγραφέας του «Κάθε Εθνος για τον Εαυτό του: Νικητές και Ηττημένοι σε έναν Κόσμο του G- Μηδέν».
(Η ελληνική μετάφραση δημοσιεύτηκε http://www.tovima.gr, 12/02/2013)