Καθαιρέσεις αξιωματούχων και σκάνδαλα πριν από την αλλαγή στην ηγεσία της χώρας
του Andrew Jacobs/ The New York Times
Ο Μπο Σιλάι, ο ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος στην κινεζική επαρχία Τσονκίνγκ, καθαιρέθηκε από το αξίωμά του σε μια αδιαμφισβήτητη ένδειξη ότι τα πρόσφατα σκάνδαλα σε αυτή την πόλη θέτουν τέλος στις πολιτικές του φιλοδοξίες και περιπλέκουν την αλλαγή ηγεσίας στη χώρα, η οποία θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο.
Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Σινχουά ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι θα αντικατασταθεί από τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Κίνας, Τσανγκ Ντετζιάνγκ, χωρίς να αναφέρει κάποιο νέο αξίωμα για τον κ. Μπο ή αν θα κρατήσει τη θέση του στο Πολιτικό Γραφείο. Μέχρι πρόσφατα, ο κ. Μπο ήταν ένας από τους ισχυρότερους δελφίνους για την εκλογή του στη Γραμματεία του Πολιτικού Γραφείου – το 9μελές όργανο που ουσιαστικά κυβερνά την Κίνα. Επτά μέλη του θα αντικατασταθούν και ο υποβιβασμός του κ. Μπο καταδεικνύει ότι θα υπάρξουν εξελίξεις σε μια συνήθως μυστική διαδικασία.
Ψηλός, χαρισματικός και ασυνήθιστα ομιλητικός για Κινέζο αξιωματούχο, ο 63χρονος Μπο είναι γιος βετεράνου της επαναστατικής περιόδου, και χάρη στις εκτεταμένες διασυνδέσεις του είχε μεγάλες πιθανότητες ανόδου στην κομματική ιεραρχία.
Οι προοπτικές του σκιάστηκαν τον περασμένο μήνα, όταν ο επιλεγμένος από τον ίδιο αναπληρωτής του, Γουάνγκ Λιτζούν, διανυκτέρευσε στο αμερικανικό προξενείο, στη γειτονική επαρχία Σιτσουάν. Η καθαίρεση του κ. Γουάνγκ από το αξίωμά του ακολούθησε λίγο μετά από εκείνη του κ. Μπο.
Για ένα κόμμα που έχει εμμονή με τη μυστικότητα και τη σταθερότητα, οι τελευταίες πέντε εβδομάδες υπήρξαν εξαιρετικά ταραγμένες. Σύμφωνα με τον Ντινγκ Σουελιάνγκ του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, η επίσκεψη του κ. Γουάνγκ στο προξενείο -κατά τη διάρκεια της οποίας, όπως λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι, έδωσε επιβαρυντικές πληροφορίες για τον κ. Μπο- πυροδότησε μια σειρά γεγονότων που συντάραξαν το κομματικό κατεστημένο. «Η υπόθεση Γουάνγκ άλλαξε τους κανόνες του παιχνιδιού, προσελκύοντας το διεθνές ενδιαφέρον για θέματα εσωτερικής πολιτικής», είπε.
Λίγο μετά την άφιξή του στην ορεινή πόλη, το 2007, ο κ. Μπο άρχισε μια «κόκκινη» εκστρατεία, παροτρύνοντας τους κατοίκους να τραγουδούν τραγούδια της Πολιτιστικής Επανάστασης και τροφοδοτώντας τα κινητά τους τηλέφωνα με μαοϊκά συνθήματα. Επιπλέον, εισήγαγε ένα είδος οικονομικής ανάπτυξης, που περιλάμβανε γενναιόδωρη αναδιανομή του πλούτου υπέρ των ασθενεστέρων. Αν και δημοφιλής στην πόλη των 30 εκατ. κατοίκων, το στυλ του κ. Μπο προκαλούσε νευρικότητα σε ορισμένους, που έλεγαν ότι η τακτική και η επαναστατική ρητορική του απειλούν να αναβιώσουν την καταστροφική μεθοδολογία του κινεζικού αριστερού παρελθόντος.
Ο κ. Γουάνγκ, ο επί μακρόν σύμμαχός του, συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην εφαρμογή του νόμου και της τάξης στην Τσονκίνγκ. Οταν ήταν αρχηγός της αστυνομίας, είχε διαλύσει τις συμμορίες της πόλης, συλλαμβάνοντας 2.000 ανθρώπους, ανάμεσά τους και ανώτερα στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος, τα οποία κατηγορούνταν ότι συγκάλυπταν εγκληματίες. Ωστόσο, ορισμένοι άσκησαν αυστηρή κριτική σε αυτή την τακτική, καθώς 13 άνθρωποι εκτελέστηκαν έπειτα από συνοπτικές δίκες.
Η φήμη του κ. Μπο ότι ενεργεί πέρα από τα νόμιμα όρια κορυφώθηκε με τη δίωξη του Λι Ζουάνγ, επιφανούς δικηγόρου του Πεκίνου, ο οποίος φυλακίστηκε με την κατηγορία ότι ενθάρρυνε πελάτη του σε ψευδομαρτυρία, κατά τη διάρκεια της δίκης του στο Τσονκίνγκ. Η υπόθεση αυτή θεωρήθηκε ευρέως άδικη. Ο Λι καταδικάστηκε σε 18μηνη φυλάκιση, αλλά απελευθερώθηκε νωρίτερα, ύστερα από παρέμβαση ισχυρών συμμάχων του στο Πεκίνο, ενώ ο Μπο είχε αποκτήσει περισσότερους εχθρούς.
Η πόλωση που προκάλεσε έφθασε μέχρι τον πολιτικό πυρήνα της Κίνας. Στους υποστηρικτές του περιλαμβάνονταν ο πάτρωνάς του, πρώην πρόεδρος Ζιανγκ Ζεμίν, και νεοαριστεροί ακαδημαϊκοί, οι οποίοι επικροτούσαν τις προσπάθειές του για αναδιανομή του πλούτου. Ανάμεσα στους επικριτές του βρίσκονται οι πιο φιλελεύθεροι μεταρρυθμιστές και όσοι υποστηρίζουν το κατεστημένο σύστημα ήρεμης, συλλογικής ηγεσίας.
(ελληνική μετάφραση H KAΘHMEPINH / 18-03-12)