Ο Μπο Σιλάι παρακολουθούσε τις συνομιλίες του Κινέζου προέδρου
των Jonathan Ansfield & Ian Johnson/ The New York Times
Οταν ο Κινέζος πρόεδρος Χου Ζιντάο σήκωσε το τηλέφωνο τον περασμένο Αύγουστο για να μιλήσει με ανώτατη αξιωματούχο που επισκεπτόταν την Τσονγκτσίν, ειδικές συσκευές για τον εντοπισμό «κοριών» τον ενημέρωσαν ότι η κλήση του παρακολουθείται από τοπικούς αξιωματούχους της μητρόπολης αυτής στη ΝΔ Κίνα. Η αποκάλυψη αυτού -αλλά και άλλων κρουσμάτων τηλεφωνικής παρακολούθησης- οδήγησε σε επίσημη έρευνα και στην ανατροπή του χαρισματικού επικεφαλής του κόμματος στην Τσονγκτσίν, του Μπο Σιλάι, σε έναν πολιτικό κατακλυσμό που δεν έχει ακόμη καταλήξει.
Μέχρι σήμερα, η πτώση του κ. Μπο περιγράφηκε ως υπόθεση φιλόδοξου λαϊκιστή, ο οποίος προώθησε με πάθος την πολιτική του, προκαλώντας την ενόχληση της ηγεσίας στο Πεκίνο. Αφορμή για την κατάρρευσή του υπήρξε η κατηγορία ανθρωποκτονίας που αντιμετωπίζει η σύζυγός του για τον θάνατο του Βρετανού συμβούλου επιχειρήσεων Νιλ Χέιγουντ. Οι τηλεφωνικές υποκλοπές, όμως, φαίνεται πως έπαιξαν και αυτές καθοριστικό ρόλο στην τιμωρία του Μπο. Την παραπάνω πληροφορία επιβεβαίωσαν πολλά μέλη του κόμματος, που θέλησαν να παραμείνουν ανώνυμα, αποκαλύπτοντας μάλιστα την ύπαρξη ευρύτατου δικτύου υποκλοπών στην Τσονγκτσίν. Η επίσημη κομματική εκδοχή της πτώσης του Μπο παραλείπει, όμως, τη σημαντική αυτή λεπτομέρεια. Το ενδιαφέρον στράφηκε, αντίθετα, στον θάνατο του Νιλ Χέιγουντ τον Νοέμβριο. Ο αρχηγός της αστυνομίας της Τσονγκτσίν, Ουάνγκ Λιτζούν, φοβούμενος ότι θα εμπλακεί στις οικογενειακές υποθέσεις του Μπο, προτίμησε να καταφύγει στο προξενείο των ΗΠΑ στην Τσενγκντού, όπου μίλησε κυρίως για τον θάνατο του Χέιγουντ.
Η περιγραφή της δολοφονίας του Βρετανού επιχειρηματία κατέχει κεντρική θέση στο σκάνδαλο, προσφέροντας στους αντιπάλους του Μπο την κατάλληλη αφορμή για την απομάκρυνσή του. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν, όμως, ότι η υπόθεση των υποκλοπών είναι αυτή που καταδίκασε τον Μπο, καθώς η παρακολούθηση ανώτατων αξιωματούχων θεωρήθηκε ευθεία αμφισβήτηση της κεντρικής κομματικής εξουσίας. Αποκάλυψε μάλιστα σε ποιο σημείο ήταν έτοιμος να φθάσει ο Μπο στην αναζήτηση εξουσίας. Η συνειδητοποίηση αυτή βύθισε τις ελπίδες του Μπο για ανώτατους κομματικούς θώκους.
Σύμφωνα με ανώτατα κομματικά στελέχη, οι υποκλοπές που παρήγγειλε ο Μπο άρχισαν πριν από πολλά χρόνια, ως μέρος κρατικής εκστρατείας ενίσχυσης της ασφάλειας. Αρχιτέκτονας της εκστρατείας αυτής ήταν ο Ουάνγκ, παρασημοφορημένος αστυνομικός διευθυντής που είχε συνεργασθεί με τον Μπο στην επαρχία Λιαονίνγκ της ΒΑ Κίνας. Οι δύο άνδρες δημιούργησαν εκεί «ευρύ σύστημα τηλεφωνικών και ιντερνετικών υποκλοπών», εγκαινιάζοντας μεγάλη επιχείρηση πάταξης εγκληματικών συμμοριών. Στόχοι της εκστρατείας αυτής δήλωσαν σε συνεντεύξεις τους ότι δεν τολμούσαν να χρησιμοποιήσουν το τηλέφωνο. Εκτός, όμως, από μέλη εγκληματικών συμμοριών, ο Μπο άρχισε να παρακολουθεί και τις τηλεπικοινωνίες πολιτικών προσώπων. Πολιτικός αναλυτής με επαφές στην κινεζική εξουσία λέει ότι ο Μπο είχε προσπαθήσει να τοποθετήσει «κοριούς» στα τηλέφωνα των περισσότερων μελών της κινεζικής ηγεσίας, κατά τη διάρκεια των επισκέψεών τους στην Τσονγκτσίν τα τελευταία χρόνια. «Ο Μπο ήθελε οπωσδήποτε να γνωρίζει τι σκέφτονταν οι Κινέζοι ηγέτες γι’ αυτόν» λέει ο αναλυτής.
Ακόμη πιο ανησυχητικό, όμως, για τον Μπο και τον Ουάνγκ είναι το ενδιαφέρον που αφιερώνει σε αυτούς η Κεντρική Επιτροπή Πειθαρχικής Επιθεώρησης, που στις αρχές του χρόνου τοποθέτησε τέσσερις ανεξάρτητες μεταξύ τους ομάδες ελεγκτών στην Τσονγκτσίν. Δύο από τις ομάδες αυτές ενεργούσαν μυστικά, χωρίς να έχουν ενημερώσει τις τοπικές αρχές για την παρουσία τους στην περιοχή.
Η υπόθεση υποκλοπής της κλήσης του προέδρου Χου αφορά επικοινωνία του με την επικεφαλής μίας εκ των ομάδων αυτών, της υφυπουργού Επιτήρησης, Μα Ουέν. Η υποτιθέμενη ασφαλής τηλεφωνική γραμμή από το μέγαρο φιλοξενίας επισήμων της Τσονγκτσίν, μέσω της οποίας η κ. Μα επικοινώνησε με τον πρόεδρο Χου, είχε τεθεί υπό παρακολούθηση με διαταγή του Μπο. Αν και το περιεχόμενο της συνομιλίας της κ. Μα με τον πρόεδρο παραμένει άγνωστο, αναλυτές εκτιμούν ότι μάλλον αφορούσε διαδικαστικά και όχι εμπιστευτικά θέματα. Το Πεκίνο αντέδρασε με οργή στην -ηθελημένη ή μη- πρωτοβουλία του Μπο να θέσει τον πρόεδρο Χου υπό παρακολούθηση, στρέφοντας τα όργανα του κόμματος κατά του αστυνομικού διευθυντή Ουάνγκ, τους πρώτους δύο μήνες της υπόθεσης. «Ο Μπο ήθελε να μεταθέσει την ευθύνη στον Ουάνγκ, ενώ ο Ουάνγκ δεν τολμούσε να ομολογήσει ότι όλα αυτά ήταν ιδέα ου Μπο», λέει διευθυντής κομματικής εφημερίδας.
Λίγες ημέρες πριν καταφύγει στο προξενείο των ΗΠΑ, όμως, ο Ουάνγκ κατέθεσε δύο επίσημες καταγγελίες στην Πειθαρχική Επιτροπή, την πρώτη ανωνύμως και τη δεύτερη με το όνομά του. Και οι δύο καταγγελίες ανέφεραν ότι ο Μπο «αντιστάθηκε στις κεντρικές κομματικές αρχές» και διέταξε τις υποκλοπές της ηγεσίας. Η επιτροπή, όμως, αποφάσισε ότι οι καταγγελίες ανήκαν στο αρχείο.
(ελληνική μετάφραση H KAΘHMEPINH 29-04-12)